Ticaret Bakanlığı, bankaların konut kredisi süreçlerinde zorunlu olmadığı halde uyguladıkları prosedürlere ilişkin vatandaşları uyardı.
Milyonlarca kişi, ev sahibi olabilmek için bankalara başvurarak kredi talep ediyor. Ancak bankaların konut kredisi süreçlerinde, faiz oranları benzer olsa da, müşterilerden dosya masrafı, sağlık sigortası, hayat sigortası gibi sözleşmeler imzalamaları isteniyor.
Bu prosedürler zorunlu olmamasına rağmen bankalar tarafından uygulanıyor. Ancak vatandaşlar, hangi taleplerin yasal olduğunu, hangilerinin ise yasa dışı olduğunu ayırt edemiyorlar.
BAKANLIK HAREKETE GEÇTİ
Şikayetlerin artması üzerine Ticaret Bakanlığı, banka kredileriyle ilgili bir açıklama yaptı. Bakanlık, konut finansmanı sözleşmeleri kapsamında, hem bankaları hem de kredi kullanacak vatandaşları bilgilendirdi.
Bu doğrultuda yapılan açıklama, vatandaşların haklarını ve bankaların uygulamalarını daha iyi anlamalarına yardımcı olacak nitelikte.
AYKIRI DAVRANAN BANKALARA CEZAİ İŞLEM UYGULANIYOR
Vatandaşlar, belirli kurallara uymayan bankaları Tüketici Hakem Heyetleri’ne şikayet etme hakkına sahiptirler. Yasalara aykırı taleplerde bulunan bankalara ise cezai işlem uygulanabilir. Bu çerçevede, tüketicilerin haklarını korumak ve yasalara uygunluğu sağlamak adına ilgili mercilere başvurmaları önem arz etmektedir.
BANKALAR İLE KONUT KREDİSİ ÇEKECEK VATANDAŞLAR ARASINDA UYULMASI GEREKEN KURALLARI
KONUT KREDİSİ SÖZLEŞMELERİNDE SİGORTA YAPTIRMAK ZORUNLU MU?
Konut kredisi müşterisinin net bir talebi olmadığı durumlarda, kredi ile ilgili zorunlu deprem sigortası olan DASK dışındaki sigortalar zorunlu değildir. Vatandaşlar, sigorta yaptırmak istediklerinde tercih ettikleri sigorta şirketini seçerek poliçe satın alabilirler. Bankanın sigortayı kendi tarafından yaptırma zorunluluğu yasal olarak mevcut değildir. Ancak kredi alan kişinin yaptıracağı sigorta, kredi konusuyla, kalan borç tutarıyla ve vadesiyle uyumlu olmalıdır. Bu, hem tüketicilerin hem de bankaların haklarını korumak açısından önemlidir.
KONUT KREDİSİ SÖZLEŞMESİ BU KOŞULLARA BAĞLANABİLİR Mİ?
Konut kredisi sözleşmesi, kredi ile ilgili olanlar dışında, otomatik ödeme talimatı, tamamlayıcı sağlık sigortası gibi yan finansal ürün ve hizmet alım koşuluna bağlı değildir.
Bankaların kredi verirken müşterilerine zorunlu tuttuğu fatura ödeme talimatı talepleri de yasalara aykırı bir durumdur.
MÜŞTERİ KREDİ TAKSİTLERİNİ ÖDEYEMEZSE NE OLUR?
Konut kredisi alan bir tüketicinin borcunu ödeyememesi durumunda, en çok sorulan sorulardan biri, bankanın alacağının tamamını hangi şartlarda isteyebileceğidir.
Tüketicinin taksitleri ödemede temerrüte düşmesi durumunda, eğer kredi veren tüm borcun ödenmesi hakkını saklı tutmuşsa, bu hakkı ancak kredi verenin tüm yükümlülüklerini yerine getirmiş olması ve tüketicinin de arka arkaya en az iki taksiti ödememesi durumunda kullanılabilir.
Bankanın bu hakkı kullanabilmesi için müşterisine en az 30 gün süre vererek uyarı yapması gerekmektedir. Süre sonunda bankanın tüketici hakkında işlem başlatma hakkı bulunmaktadır. Bu şartlar, kredi alıcılarının haklarını ve bankaların işleyişini belirleyen önemli birer kriterdir.
KONUT KREDİSİNİ ERKEN ÖDEMEK İSTEYENLER BANKAYA TAZMİNAT ÖDER Mİ?
Kredinin faiz oranının sabit olarak belirlenmiş olması durumunda, sözleşmede yer alması kaydıyla, tüketicinin borçlandığı tutarın tamamını veya bir taksit tutarından az olmayacak şekilde herhangi bir tutarı vadesinden önce ödemesi durumunda, tüketiciden erken ödeme tazminatı talep edilebilir.
Bu tazminat, erken ödenen anapara tutarının kalan vadesi 36 ayı geçmeyen kredilerde yüzde 1’inden, 36 ayı aşan kredilerde yüzde 2’sinden fazla olamaz. Ayrıca, bu tutarın tüketiciye yapılacak toplam indirim miktarını aşmaması gerekmektedir.
Değişken faiz oranlı kredilerde ise bankalar tüketiciden erken ödeme tazminatı talep edemezler. Bu kurallar, tüketicilerin kredi ödeme süreçlerini daha iyi anlamalarına yardımcı olmak için belirlenmiştir.
KREDİ ALIRKEN HAYAT SİGORTASI YAPTIRILABİLİR Mİ?
Bankalar genellikle belirli yaşın üzerindeki vatandaşlara kredi verirken, krediyi güvence altına almak amacıyla hayat sigortası yaptırma koşulu koyabilmektedir.
Ancak, Bakanlık tarafından yapılan bilgilendirme, konut kredisi alındığında zaten banka tarafından ipotek konulduğunu ve kredinin ödenmemesi durumunda bankanın konutu satışa çıkararak zararını karşılayabileceğini vurgulamaktadır.
Dolayısıyla, banka açısından herhangi bir risk oluşmadığı için hayat sigortasının zorunlu bir dayanağı bulunmamaktadır.
